Son yıllarda denetimsiz bir formda yükselen kira fiyatları, vatandaşın cebini yakıyor. Dal uzmanları, artan kira fiyatlarına karşı, semte özel fiyat modelinin geliştirilmesi gerektiğini savunarak ABD, Birleşik Krallık, İsveç ve Almanya’yı örnek veriyor.
ALMANYA’DA KİRA ENDEKSİ
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, “Örneğin Almanya’da kira endeksi modeli uygulanıyor. Bu model, ülkede kira artışlarını sınırlayan, taban ve tavan kiraları gösteren kıymetli bir kira düzenlemesi olarak dikkat çekiyor.
Bu yola nazaran kiraların, birebir bölgedeki öteki emsal konutların kiralarını yansıtması gerekiyor. ABD’de ise kira artışları, Kira Kurulu tarafından yıllık olarak belirleniyor” bilgisini paylaştı.
BİRLEŞİK KRALLIK VE İSVEÇ’TEN ÖRNEKLER
Birleşik Krallık ve İsveç’te de emsal uygulamaların yürürlükte olduğunu aktaran Akçam, “Birleşik Krallık’ta yürürlükte olan kira yasası ile kiraların adil olmasını sağlamak gayesiyle, kiraların bağımsız bir kira memuru tarafından belirlendiği bir sistem baz alınıyor. İsveç’te Kiracılar Birliği ve Konut Sahipleri Derneği ortasında ulusal seviyede müzakereye imkan tanınıyor. Böylece rastgele bir uyuşmazlıkta misal pozisyonlardaki misal dairelerin kira düzeyleri göz önünde bulunduruluyor.
“ENFLASYONUN SEBEPLERİNDEN BİRİSİ”
Tüketici Konfederasyonu Emlak Komisyonu Başkanı Bora Tren de fahiş kira artışlarının önüne geçebilmek için bölgesel bazda tavan fiyat uygulamasının süratle hayata geçirilmesi gerektiğini öne sürdü.
Kiraların bilhassa son 3 senede önemli artışlara maruz kaldığını lisana getiren Tren, “Doğrudan ya da dolaylı olarak görülen kira artışları, yaşanan yüksek enflasyonun da sebeplerinden birisi. Kira artışlarının önüne geçilmesi halinde enflasyonda da gerilemeye neden olacaktır” halinde konuştu.
“RAYİÇ BEDELİN YÜZDE 6’SI BAZ ALINSIN”
Tavan fiyat belirleme formülüne ait teklifini de paylaşan Tren, “Bölgesel olarak meskenin durumuna nazaran tavan sonlandırması getirilebileceği üzere belediyelerdeki konut rayiç bedelinin yüzde 6’sını aşmamak üzere de kira ölçüsü belirlenebilir.
1 milyon TL’lik bir rayiç bedel var ise yüzde 6’sı yıllık olarak 60 bin TL’dir. Aylık kira ölçüsü da 5 bin TL’ye gelir. Konut kiralarının yanında işyeri kiralarına da bir tavan sonlandırması kesinlikle getirilmelidir.
Kiralar direkt işletmelerin masraflarını de etkilemektedir. Bu kapsamda tavan fiyat modeli çok rahatlıkla ülkemizde uygulanabilecek bir sistem” dedi.
KİRA ARTIRIMI YÜZDE 65.93
Temmuz ayı enflasyon sayılarının belirli olmasıyla birlikte ağustos ayı kira artış oranı da netleşti. Kira artış oranı, on iki aylık ortalama enflasyona nazaran belirleniyor.
TÜFE, temmuz ayında on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 65.93 olarak gerçekleşti. Buna nazaran kontrat mühleti bu ay dolan konut ve iş yeri sahipleri, kiraları için yüzde 65.93 oranında artırım yapılabilecek.