TikTok kullanıcısı Allison Delperdang, 10 Ocak’ta birebir pijamayı birden çok kere giydiğini söyleyen bir görüntü yayınlayınca hararetli bir tartışma başlattı: “Ben küçükken ailem bize daima tıpkı pijamayı giydirirdi. Kirli olmadıkları için üst üste birkaç gece giyerdim ve bir yetişkin olarak hâlâ bunu yapıyorum.”
Uzmanlar, pijamalar ve başka giysiler için ter düzeyi ve hayat şekli üzere şahsî faktörlere dikkat çekerken, giysi hijyeninin değişkenlik gösterdiğini de belirtti.
New York’taki Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi’nde dermatolog asistanı ve Amerikan Dermatoloji Akademisi üyesi olan Dr. Anthony Rossi, giysi hijyeni konusundaki inançların büyük ölçüde toplumsal ve kültürel olduğunu söyledi: “İnsanlar yıkanma ve hijyen konusunda çoka kaçma eğilimindeler, zira bilhassa Amerika’da tüm bu şeyleri her vakit yapabilme lüksümüz var.”
DAHA AZ KARAR DAHA AZ STRES
Westminster Üniversitesi’nde tıbbi mikrobiyoloji kıdemli öğretim vazifelisi olan Manal Mohammed, bilhassa birbirini izleyen günlerde tıpkı kıyafetleri tekrar tekrar giymenin karar yorgunluğundan kaçınmakla ilişkili olduğunu söyledi: “Aynı kıyafetleri giymek her sabah daha az karar ve daha az gerilim içeriyor.”
Ayrıca kıyafetleri nadiren yıkamak, cilt sıkıntılarına yahut enfeksiyonlara neden olabilirken, çok sık yıkamak da giysilere ziyan verebilir. Pekala bir giysinin ne vakit yıkanması gerektiğine nasıl karar verilir? Uzmanlar anlatıyor…
HER KULLANIMDAN SONRA KESİNLİKLE YIKANMALI
Uzmanlar, her kullanımdan sonra yıkanması gereken kıyafetleri şöyle sıralıyor: İç çamaşırı, çorap, tayt, tozluk ve spor kıyafeti. Ayrıyeten, bu tavsiyenin lekeli, terli, kokulu yahut görünür kirleri olan öbür tüm giysiler için de geçerli olduğunu belirttiler.
Dr. Rossi ise hijyen eksikliğinin bedendeki bakterilerin çok büyümesine, bunun da enfeksiyonlara, mantarlara ve öbür cilt meselelerine neden olabileceğini söyledi.
Terden kaynaklanan bakterilere ek olarak, spor salonlarında yahut spor ortamlarında giyilen giysiler, Staphylococcus aureus üzere bakterilerle temas ederek toplum ve hastane ortamlarında enfeksiyonlara neden olabilir. Bu enfeksiyonlar, iç dokulara yahut kan dolanımına girerlerse de ciddileşebilir.
Uzmanlar, spor esnasında giyilen kıyafetler için ise şu ikazda bulunuyor: “Bazı beşerler, idman kıyafetlerini sonraki gün tekrar giymek hedefiyle havalandırabilir yahut kurutucuyla kurumaya bırakabilir. Lakin bu yaklaşım durumu daha da kötüleştirir. Isı, bakterilerin büyümesini sağlayacak. Onları sterilize edecek kadar sıcak değil. Hakikaten sabun ve suyla ve bilhassa sıcak suyla yıkamak değerli, zira bu kiri ve sebumu gevşetmeye ve bakterilerden hakikaten kurtulmaya yardımcı olacak.”
New York’taki Schweiger Dermatology Group’un tıbbi yöneticisi ve klinik eğitmen olan dermatolog Dr. Jeremy Fenton, yıkamadan çorapların neden giyilmemesi gerektiğini açıklıyor: “Ayaklarda ve ayak parmaklarında mantar enfeksiyonları çok yaygın. Ayakkabılarımızın içi mantar üremesi için harika bir ortam.”
TEKRAR TEKRAR GİYİLEBİLECEK KIYAFETLER
Uzmanlar sık sık yıkamanın gerekmediği kıyafetleri ise şu formda sıralıyor: “Pijama, dış giysi, kot pantolon üzere kıyafetlerde uygulama değişebilir.”
Ancak Rossi; iç çamaşırı, çorap ve idman kıyafetleri üzere bu kıyafetlerde de hijyenik kimi durumları hatırlatıyor: “Birçok insan atlet giyiyor. Fanila yıkanacak bir şey, üstteki gömleği sahiden yıkamaya gerek yok. Lakin iç çamaşırı giymiyorsanız, genital cildinizle temas ettiğinden, tekrar giymeden evvel giysilerinizi yıkamanız gerekir.”
Uzmanlar, ekseriyetle yatmadan evvel duş alındığını, pek terlenmediğini ve iç çamaşırı da giyiliyorsa, pijamanın bir hafta boyunca yıkanmadan giyilebileceğini söyledi.
Dr Rossi, kaban yahut ceket üzere dış kıyafetler, cilde temas etmediği için de ekseriyetle ayda birden fazla yıkanması gerekmediğini söyledi.
EN ÇOK TARTIŞILAN İSE KOT PANTOLON OLDU
Çoğu kişi çoklukla daha sert ve sağlam olan kumaşın korunması için, kot pantolonun yıkanıp yıkanmayacağı ve ne sıklıkta yıkanacağı konusunda farklı düşünüyor. Dr Rossi de kot pantolonlar terli, kirli yahut lekeli değilse, sık sık yıkanmaları gerekmediğini söylüyor: “Ben şahsen kot pantolonumu yıkamıyorum.”
Uzmanlara nazaran bir şeyi yıkamadan tekrar giyip giymemeyi düşünürken kendinize sormanız gereken en kıymetli soru şu: Kokuyor mu? Egzama, kızarıklık yahut cilt lezyonu üzere rastgele bir cilt rahatsızlığım var mı? Görünür biçimde kirli mi? Terli mi?