Netanyahu Hamas saldırısından bu yana nasıl iktidarda kaldı?

Eylül ayının başında, altı İsrailli rehinenin, askerler rehinelerin tutulduğu tünelin yakınlarında operasyon yaparken Hamaslı savaşçılar tarafından öldürüldüğünün ortaya çıkması İsrail’de büyük kalabalıkları sokaklara döktü.

Dehşet ve öfkenin odak noktası: Binyamin Netanyahu hükümeti. İsrail’in ana emekçi sendikası Histadrut kısa vadeli lakin değerli bir grev davetinde bulundu. Muhalif siyasetçiler, başbakanın yaygın bir biçimde baltalamakla suçlandığı ateşkes için rehineler görüşmelerini ele alış biçiminden duydukları dehşeti lisana getirdiler.

Anketlerde popülerliği arttı

Üst seviye askeri yetkililer ve Savunma Bakanı Yoav Gallant, Netanyahu’nun Gazze’nin Mısır’la olan hudut bölgesinin askeri denetimini elinde tutma konusundaki muahedeyi bozan ısrarı yerine kalan rehinelerin hür bırakılmasına öncelik verecek bir uzlaşmayı tercih ettiklerini hem özel olarak hem de kamuoyu önünde lisana getirdiler. Fakat kendi sağ tabanı dışında hiç sevilmemesine karşın, ay sonunda Maariv haber kuruluşu için yapılan bir kamuoyu yoklaması, birçok kişinin neredeyse bir yıl evvel Hamas’ın sürpriz saldırısının akabinde ferdî olarak ayakta kalamayacağına inandığı Netanyahu’nun Likud partisinin, artık seçim yapılsa en fazla sandalyeyi kazanacağını ortaya koydu.

İsrail’in Hasan Nasrallah’ı öldürmesinin akabinde analistler bu eğilimin en azından kısa vadede devam etmesini bekliyor. Hizbullah başkanının öldürülmesinden iki gün sonra pazar günü Kanal 12 için yapılan bir anket, koalisyonundaki başka partilerin aleyhine olsa da, pozisyonunda hafif bir güzelleşme olduğunu gösterdi. Gerçek şu ki, Nasrallah’ın vefatından evvel bile, İsrail’in Gazze’de bir yıldır süren savaşı sürerken ve

Lübnan

‘dan

Yemen

‘e uzanan cephelerdeki çatışmalar son bir haftada keskin bir formda tırmanırken, Netanyahu’nun tüm fırtınaları atlatması şaşırtıcıydı.
Dünya sahnesinde Netanyahu ve onunla birlikte

İsrail

küçümseniyor ve dışlanıyor. İsrail Başbakanı geçen hafta

Nasrallah

‘ın öldürülmesinden kısa bir mühlet evvel

BM

genel şurasında, birçok diplomat salonu terk ettiği için kendi hayranlarını, kendisini alkışlamaları için getirmek zorunda kaldı. İsrail’de çoğunluk hala onun istifa etmesi gerektiğine inanıyor, bilhassa de 7 Ekim’e yol açan güvenlik zaafları nedeniyle. Yeniden de Netanyahu,

paradoksal

bir halde, kendi hükümeti de dahil olmak üzere evvelki hükümetlerin sonunu getiren İsrail’in koalisyon sisteminin sistemleriyle oynayarak ayakta kalmaya devam ediyor.

Eğer kamuoyu yoklamaları bir şey gösteriyorsa, bu Netanyahu’nun lehine sonuçlanan bir oylamadan fazla İsrail muhalefetinin Netanyahu’nun sarsılan popülaritesinden faydalanmadaki başarısızlığından kaynaklanıyor. Siyasi analist ve anket uzmanı Dahlia Scheindlin, Netanyahu’nun siyasi hayatta kalma kıssasını birkaç başka etaba ayırıyor: Birincisi, Netanyahu hala burada zira beşerler hükümet hakkında ne kadar berbat hissederse hissetsin, hükümet düşmediği takdirde seçimlere gitmek için yasal bir sistem yok. 7 Ekim’den sonraki birinci günlerde pek çok insan şiddetli bir savaşın ortasında seçimlerin yapılmasını istemiyordu. Akabinde güvensizliklere karşın önemli bir muhalefetin olmadığı ikinci bir evre yaşadık. Üçüncü etapta, mart-nisan ayları civarında, kıymetli protestoların geri döndüğünü gördük lakin bu birebir vakitte İran’la bölgesel tansiyonun başladığı periyoda denk geliyor. Ve tıpkı vakitte anketlerdeki canlanmayı da o vakit görmeye başladık.

“Gerçek bir siyasi vizyon yok”

Netanyahu’yu 7 Ekim saldırısından sonraki haftalarda gözden çıkaranlar bile, ki bunlara eski başbakan Ehud Olmert de dahil, onun dayanıklılığını tekrar pahalandırmak zorunda kaldılar. Geçen kasım ayında Politico’ya konuşan Olmert, Netanyahu’yu ölümcül derecede zayıflamış olarak resmetmişti. Bugün Olmert, Netanyahu’nun hala misyonda olmasını, büsbütün ayakta kalmak için yatırım yapmasına, şahsî ve İsrail’in kurumları olmak üzere her şeyini bu gayrete bağlamasına bağlıyor. Olmert, “Netanyahu inanılmaz bir performans sergiledi. Gerçek bir siyasi vizyon yok. Bu bir performans” dedi.

Ancak Olmert, Netanyahu’nun rastgele bir seçimde 120

Knesset

sandalyesinin 61’ine sahip olması gereken iktidar koalisyonu barajının altında kalarak zorlanacağını söyledi. Chatham House’un Orta Doğu programında yardımcı araştırmacı olarak vazife yapan

Yossi Mekelberg

‘e nazaran Netanyahu,

İsrail

‘in bir çatışmanın ortasında olmasından faydalanmaya devam ediyor, her ne kadar bu çatışmanın ortaya çıkmasından sorumlu tutulsa da. Mekelberg, “Başından beri İsrail’de savaş vaktinde başbakanın değiştirilmemesi geleneği de dahil olmak üzere bir dizi sorun var” dedi. Mekelberg ayrıyeten Netanyahu’nun

Likud

içinde ve daha geniş çapta muhalefet eksikliğinden faydalandığını düşünüyor.
İsrail’in gelmiş geçmiş en sağcı koalisyonu olan Netanyahu’nun mevcut koalisyonunun dinamikleri, koalisyonu alışılmadık bir biçimde istikrarlı hale getirdi. Gazze’de ateşkes sağlayacak rastgele bir muahedeye karşı çıkan

Itamar Ben Gvir

ve

Bezalel Smotrich

üzere çok sağcı isimlerin konumu, Netanyahu’nun ateşkes için

ABD baskısından kaçınması

na ve savaşı uzatmasına imkan sağladı. Bu da seçim mümkünlüğünü daha da öteledi. Çok sağdan koalisyondan ayrılabileceklerine dair sesler gelse de analistler bu tehdidi destekleyecek gerçek bir ispat görmüyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir