Hadican EROL / ÇIRAĞAN Sarayı ile Yıldız Sarayı’nı birbirine bağlayan 19’uncu yüzyıl üretimi üst geçit bakımsızlığı ve üzerine yazılan yazılar nedeniyle reaksiyon çekti. Üzerine Türkçe ve yabancı lisanlarda yazılar yazılmış kapı ve işlemeli sütunların restore edilmesi gerektiğini belirten Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, “Yazı yazanları kayıt altına almak için buraya kamera koyulabilir. Bir tek vatandaşlarımız yazmıyor, yabancı turistler de yazıyor. Bunun önüne geçilmesi gerekiyor. Bu imgeler, İstanbul’u makus gösteriyor. 110 tane sütun var; hepsi mermerden yapılmış süper bir anıt bu. Sütunların da kimi yerlerinde çatlaklar var. Çok ağır cezaların olması lazım. Devletimizin buna çok itina göstermesi lazım. Zira beşerler yazı yazsam bir şey olmayacak düşüncesinde” dedi.
Beşiktaş‘ta bulunan Çırağan Sarayı’nın tarihi geçidi bakımsızlığıyla dikkat çekti. Yıldız Sarayı ve Çırağan Sarayı’nı birbirine bağlayan ve üretimi 19.yüzyılda tamamlanan mermer geçitte yer alan kapı ve etrafına, vatandaşlar ve turistler tarafından; tarih, isim, şiir, toplumsal medya hesabı üzere yazılar yazıldığı, graffiti boyamalar ve kazımalar yapıldığı görüldü. Mermer ve sütunlarında çatlaklar bulunduğu da gözlemlenen yapının daha evvel de tahribat sıkıntısıyla gündeme geldiği, bu sorunun uzun periyottur devam ettiği bilinmekte. Periyodunun mimarisini yansıtan ihtişamlı sütunları ve işlemeleriyle yürüyenlerin dikkatini çeken geçitte, vatandaşların durup fotoğraf çekildiği de görüldü. Yapıyı inceleyerek, tarihi ve turistik ehemmiyetine değinen Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay; tahribata karşı geçidin etrafında güvenlik kamerası ile tedbir alınması gerektiğini vurguladı. Yapının onarım muhtaçlığının bulunduğunu da aktaran Yavaşçay, özel bir ışıklandırma ve etraf düzenlemesiyle yaklaşık 150 yıllık tarihi geçidin daha yeterli bir hale geleceğini belirtti.
‘BU KAPIYA YILLARDIR YAZILAR YAZILIYOR’
Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, “II.Mahmut zamanında buraya bir ahşap saray yapılıyor. Ahşap saray Abdülmecid bölümünde yıktırılıyor. Yerine öteki bir saray yaptırılmak isteniyor fakat Abdülmecid’in ömrü bu sarayı yaptırmaya yetmiyor. Kardeşi Abdülaziz, 1871 tarihinde, Çırağan Sarayı’nı yaptırıyor. Daha sonraki yıllarda ise tahta II.Abdülhamid geçiyor ve Yıldız Sarayı’nda yaşama kararı alıyor. Bu iki saray ortasında irtibat yapılması düşünülüyor ve bu köprü yapılıyor. Bu köprü Çırağan Geçidi diye geçiyor. Aslında buna bir zafer takı da diyebiliriz, Osmanlı’nın ihtişamını gösteren. Çırağan Sarayı’na açılan bu kapıya yıllardır yazılar yazılıyor. Bununla ilgili rastgele bir tedbir alınmadı.” dedi.
‘YABANCI TURİSTLER DE YAZIYOR’
Yavaşçay, “Yazı yazanları kayıt altına almak için buraya kamera koyulabilir. Bir tek vatandaşlarımız yazmıyor yabancı turistler de yazıyor bunun önüne geçilmesi gerekiyor. İstanbul’u makus gösteriyor bu imaj. Buna tedbir alınması lazım. Burada 110 tane sütun var hepsi mermerden yapılmış mükemmel bir anıt bu. Maalesef bu sütunların birtakım yerlerinde çatlaklar var bilhassa esas kısımlarında. Kimi şahıslar isimlerini yazmış. Maalesef yaptırımlar yetersiz zira bunu yazanlar alınsa bile çabucak özgür bırakılıyor. Bunun çok ağır cezaları olması lazım. Zira beşerler yazsam bir şey olmayacak kanısında. Şayet yaptırımlar çok ağır olursa beşerler bundan vazgeçerler. Birkaç kere yapıldığında mahpus cezasına kadar gitmesi lazım. Zira, İstanbul ülkemizin en değerli kenti. Dünyada milyonlarca insan bir kent sayesinde ülkemizi tanıyor.” biçiminde konuştu.
‘YERLİ YABANCI FARKETMEZ YAPILAN YANLIŞ’
Ailesiyle Ortaköy’e yürüyen Musa Yavuz, “Buraya yapılan katiyetle yanlış. Bir insanın kültürüne asla ziyan vermemesi lazım. Kim olursa olsun yabancı da olsun yerli de hiç farketmez, yapılan şey hakikaten çok yanlış. Yaptırım uygulanırsa, cezai süreçler de artırılırsa bu bahse nitekim bir tedbir alınabilir.” dedi.
‘BÖYLE GÖRÜNDÜĞÜNE NAZARAN YAPTIRIM OLMAMIŞ’
Yapının önünde arkadaşlarıyla fotoğraf çekilen Büşra Şam, “Bu imaj hiç beğenilen değil,tarihi zedeleyen bir şey bu. Restore edilmesi gerekiyor. Tarihe ziyan vermişler bu biçimde. Bu türlü göründüğüne nazaran muhakkak ki hiçbir biçimde yaptırım olmamış.” dedi. Ailesiyle gezen Furkan Öksüz ise, “Hiç yakışmıyor, tarihi kirletiyor bu türlü yazı yazanlar. Tedbir alınması lazım ve gerekli cezai süreçlerin uygulanması lazım.” diye konuştu.